Việc kinh doanh nhượng quyền (Franchise) trong ngành F&B (Thực phẩm và Đồ uống) là một con đường hấp dẫn nhưng cũng đầy thử thách. Để thành công, việc nắm vững cách tính toán và dự phòng lợi nhuận là bước đi nền tảng giúp bạn đánh giá tính khả thi và kiểm soát hiệu quả hoạt động kinh doanh.
I – Các chỉ số quan trọng cần xác định
Trước khi đi vào công thức, bạn cần thu thập thông tin về hai nhóm chi phí và doanh thu cốt lõi:
1. Chi phí đầu tư ban đầu (Initial Investment)
Đây là tổng chi phí bạn bỏ ra một lần để cửa hàng đi vào hoạt động. Trong mô hình nhượng quyền, chi phí này thường rất rõ ràng:
- Phí nhượng quyền (Franchise Fee): Chi phí trả cho bên nhượng quyền để sử dụng thương hiệu, công thức, và mô hình kinh doanh.
- Chi phí xây dựng & set up: Bao gồm thuê mặt bằng, cải tạo, trang trí nội thất, mua sắm máy móc, thiết bị bếp (thường theo tiêu chuẩn của Franchisor).
- Chi phí đào tạo & khai trương: Chi phí huấn luyện nhân sự, marketing cho sự kiện khai trương.
- Vốn Lưu động Dự phòng: Khoản tiền dự trữ để chi trả các khoản chi phí vận hành (lương, nguyên vật liệu, thuê nhà) trong 1–3 tháng đầu khi doanh thu chưa ổn định.
- =>> Xem ngay 3 nhóm chi phí cốt lõi khi nhận nhượng truyền F&B
2. Dự phòng doanh thu hàng tháng (Monthly Revenue Projection)
Doanh thu là số tiền cửa hàng bán được. Để dự phóng sát nhất, bạn cần dựa trên dữ liệu của chuỗi nhượng quyền:
Doanh thu = Số lượng hóa đơn trung bìnhtháng / Giá trị hóa đơn trung bình
II. Công thức tính lợi nhuận cốt lõi (P&L)
Lợi nhuận được xác định thông qua việc trừ đi tất cả các chi phí vận hành hàng tháng khỏi doanh thu. Đây là công thức bảng báo cáo Lãi & Lỗ (Profit & Loss) cơ bản nhất cho mô hình F&B nhượng quyền.
1. Chi phí Vận hành (Operating Costs)
Trong F&B, chi phí vận hành được phân loại theo các nhóm chuẩn hóa dưới đây (thường được biểu diễn dưới dạng tỷ lệ phần trăm trên Doanh thu):
2. Công thức tính Lợi nhuận Gộp và Ròng
A. Lợi nhuận Gộp (Gross Profit)
Lợi nhuận gộp là phần lợi nhuận sau khi trừ đi chi phí trực tiếp của sản phẩm.
Lợi nhuận Gộp = Doanh thu – Chi phí Nguyên vật liệu (COGS)
B. Lợi nhuận Ròng (Net Profit) – Số tiền thực tế bạn thu về
Đây là lợi nhuận cuối cùng sau khi đã trừ đi TẤT CẢ các chi phí vận hành. Đây là chỉ số quan trọng nhất để đánh giá hiệu quả kinh doanh.
Lợi nhuận Ròng = Doanh thu – Tổng Chi phí Vận hành
Lưu ý: Lợi nhuận Ròng này là trước thuế Thu nhập Doanh nghiệp (TNDN).
III. Thời gian hoàn vốn (Payback Period)
Khi kinh doanh nhượng quyền, mục tiêu của nhà đầu tư là thu hồi Chi phí Đầu tư Ban đầu càng nhanh càng tốt.
Thời gian Hoàn vốn (tháng) = Tổng Chi phí Đầu tư Ban đầu / Lợi nhuận Ròng trung bình mỗi tháng
Ví dụ thực tế:
- Tổng chi phí đầu tư ban đầu: 1.500.000.000 VNĐ
- Lợi nhuận ròng trung bình hàng tháng: 100.000.000 VNĐ
- Thời gian hoàn vốn: $1.500.000.000 / 100.000.000 = **15 tháng**$.
Thông thường, thời gian hoàn vốn lý tưởng trong F&B nên nằm trong khoảng 12 đến 24 tháng.
IV. Bí quyết tối ưu lợi nhuận cho chủ nhận nhượng quyền
Để tăng Lợi nhuận Ròng, bạn phải tập trung vào việc tăng Doanh thu và kiểm soát Chi phí.
1. Tối ưu chi phí nguyên vật liệu (COGS)
- Quản lý tồn kho chặt chẽ: Tránh lãng phí, thất thoát, hết hạn sử dụng.
- Đàm phán với nhà cung cấp: Tận dụng lợi thế mua hàng chung của chuỗi để có giá tốt hơn.
- Kiểm soát định lượng: Đảm bảo sản phẩm luôn có định lượng chuẩn theo công thức nhượng quyền để tránh hao hụt nguyên liệu.
2. Kiểm soát chi phí nhân sự: (Labor Cost)
- Tăng hiệu suất làm việc (Productivity): Đào tạo nhân viên làm đa nhiệm, lập lịch làm việc tối ưu để tránh thừa nhân sự trong giờ thấp điểm.
- Giảm tỷ lệ nghỉ việc (Turnover Rate): Giữ chân nhân viên giỏi, giảm chi phí tuyển dụng và đào tạo liên tục.
3. Tăng giá trị đơn hàng trung bình (Average Ticket Size)
- Upselling và Cross-selling: Khuyến khích nhân viên giới thiệu các sản phẩm đi kèm (bánh, đồ ăn nhẹ) hoặc nâng cấp kích cỡ đồ uống.
- Tạo Combo/Menu: Thiết kế các gói combo có lợi nhuận cao hơn so với việc bán lẻ từng món.
4. Nâng cao tỷ suất lợi nhuận ròng:
Nếu cửa hàng của bạn đạt tỷ suất 15% – 20% lợi nhuận ròng trên doanh thu, đó là một hiệu suất rất tốt trong ngành F&B. Hãy đặt mục tiêu và theo dõi sát sao từng chỉ số chi phí để đảm bảo không vượt quá mức cho phép.
Trên đây một số thông tin cơ bản giúp bạn tối ưu quản lý và tối ưu chi phí kinh doanh nhà hàng ăn uống nhất là nhượng quyền. Chúng tôi hy vọng bài viết này hữu ích với bạn, cảm ơn bạn đã đón đọc.
